مقایسه اثر عصاره تخم شنبلیله (trigonella ) و میوه سپستان (cordia myxa ) بر سطوح گلوکز خون و هموگلوبینa1c و مالون دی آلدهید در رت های دیابتی شده

دیابت شیرین یکی از نگرانی های سلامت عمومی در قرن21 است.امروزه با توجه به مشخص شدن تأثیر داروهای طب سنتی و عوارض داروهای شیمیائی استفاده از طب مکمل و جایگزین در میان مردم دنیا با استقبال بسیاری روبرو گردیده است و همچنان در حال افزایش است.در بیماران مبتلابه دیابت شیرین خطر پیشرفت ضایعات عروقی وجود دارد که یکی از عوامل بسیار مهم و موثر در اتیولوژی آن را صدمات اکسیداتیو ناشی از رادیکال های آزاد و گونه های فعال اکسیژن می دانند و تقویت سیستم دفاع آنتی اکسیدانی در این بیماران می تواند تا حدودی مانع از ایجاد و پیشرفت این عوارض گردد. در بیماران دیابتی، میزان مالون دی آلدهید به عنوان شاخصی از پراکسیداسیون لیپیدها، نسبت به افراد سالم افزایش می یابد. گیاه cordia myxa (سپستان) گیاهی از خانواده boraginaceae(گل گاو زبانیان) است. امروزه برخی از مطالعات نشان داده اند این گیاه ازجمله گیاهانی است که مصرف آن، اثر کاهنده بر گلوکز خون دارد. گیاه trigonella (شنبلیله) از گیاهان خانواده leguminosae محسوب می شود. عصاره های مختلف از دانه این گیاه (trigonella foenum-graecum) توانسته در حیوانات مبتلابه دیابت نوع 1 قند خون را کاهش دهند.در این مطالعه تجربی48 سر موش صحرایی نر بالغ از نژاد ویستار به طور تصادفی به گروه های دوازده تایی شاهد، شاهد دیابتی و دو گروه دیابتی تحت درمان با عصاره دانه ی گیاه شنبلیله و میوه ی گیاه سپستان تقسیم شد. در گروه های دوم،سوم و چهارم با تزریق داخل صفاقی آلوکسان مونوهیدرات به میزان 120 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن دیابت القاء شد. عصاره آبی دانه ی گیاه شنبلیله با دوز 870 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن و عصاره آبی میوه گیاه سپستان با دوز 500میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن ومدت28روز به صورت گاواژ به موش ها خورانده شد. پس از خونگیری از قلب، موش ها آسان کشی شده و سطح گلوکز سرم و هموگلوبین گلیکه و فعالیت مالون دی آلدهید اندازه گیری شد.نتایج نشان داد که عصاره آبی میوه گیاه سپستان و عصاره آبی دانه ی گیاه شنبلیله قادر به کاهش سطح گلوکز سرم و هموگلوبین گلیکه می باشند و در این خاصیت باهم برابری می کنند. همچنین هر دو قادر به کاهش فعالیت مالون دی آلدهید بوده اما عصاره آبی میوه گیاه سپستان عملکرد بهتری را در این کاهش نشان داد(p<0/05)